شپږ هغه تيروتنې چې د ځوانۍ په وخت د زړښت سبب کيږي

۱: د خوراک خراب عادتونه
غير منظم خواړه او ډول ډول خواړه هغه څه دي چې انسان د بوډا توب لوري ته ګړندی کوي، د ښارونو غير منظم او ډول ډول خواړه، خواږه او يا زيات وازدې لرونکي او بيلابېلو مسالو لرونکي خواړه د بوډا توب دغه سفر تيزوي؛ خو د تازه ميوو، سبزيانو او طبعي خوړو خوړل ددغې چارې مخه نيولی شي.

۲: کم خوب
که چيرې تاسو پوره او مناسب خوب نه لرئ؛ نو د همدې بې خوبۍ له امله ستاسو د ټول بدن روغتيايي وضعيت اغيزمن کيدلای شي، خوب د روغتيا او خوشاله ژوند له پاره اړين او ضروري دی، د ښه خوب له امله ماغزه ارام کيږي چې په ارامو ماغزو ټولې چارې په ښه توګه ترسره کيږي او د مازغو ارامتيا نور بدن ته هم قوت او انرژي ورکوی، د خوب له کموالي سره د بدن وزن زياتيږي، د سرطان او نورو روغتيايي مشکلاتو انديښنې زياتوي.

۳: ذهني بوج
هر ذهني بوج د انسان له پاره نقصان ورکوونکي نه دي او له ذهن څخه کار اخيستل د ذهن د پياوړتيا سبب کيږي، لکه مطالعه او درس ويل؛ خو ځينې ذهني انديښنې او بوج لکه اختلاف، جنجال او جګړې، سوچ او فکر چې د انسان د سردرد او ذهني بوج سبب کيږي، او د همدغو حالاتو له امله په انسان کې د ځوانۍ په حالت کې بې وخته د د زړښت نښې د ويښتانو د سپينېدو او د بدن د کمزوري کيدو په بڼه راپيدا کيږي.

۴: د بدني فعاليتونو کموالی
ډير کيناستل او د ورزش نه کول هم په زړښت او د بدن په زر کمزورۍ کې مهم رول لري، د ډيرو کيناستو او نه فعاليت له امله د بدن نږدې ټول غړی اغيزمن کيږي او د انسان په بدن منفي اغيز کوي چې له امله يې انسان له وخت نه مخکې زړيږي، دا مهمه نه ده چې د ځوان پاتې کېدو له پاره بايد سړی سخت او شاقه کارونه وکړي، مګر يوه اندازه ورزش او کار کول، پلی مزل کول هم په بدن مثبت اغيز لري.

۵: د نشه یي توکو استعمال
که چيرته څوک د نشه يي توکو معتاد وي؛ نو دا هغه څه دي چې د بدن د زړښت سره سره د زر مړينې خطر هم زياتوي، يو عادي سګريت په ۱۵ دقيقو کې د انسان په ټول بدن باندې منفي اغيز کوي.

۶: ځينو ناروغيو ته پام نه کول
که چيرته څوک د وينې د لوړ فشار، د وينې د غوړوالي او د شکرې ناروغي ولري؛ خو په خپل وخت ورته پاملرنه او تداوي ونه کړي نو دغه ډول رنځونه دناڅاپي مړينې، د زړه د حملې او د ګوزڼ سبب ګرځي نو دغه ډول خطري ناروغيو ته پاملرنه نه کول هم له وخت نه مخکې د زړښت او مړينې سبب ګرځي.