ایا دقرض پرپیسوباندي زکات سته ؟

پوښتنه: که ديو چا پر بل چاباندي قرض پيسې باندي وي او دغه پيسې نصاب ته رسېدلي وي ، کال يې هم پوره وي ايا دپيسو پر مالک باندي زکاة سته او که يا؟

سائل: عبدالواسع، شاولي کوټ، کندهار

جواب:
زکاة يې پر مالک باندي سته البته هغه مهال ،چي دپوروړي څخه يې دنصاب دپنځمي حصې په اندازه يا زياتي پيسې تسليم کړې دهمدومره پيسو زکاة به ورکړي ، کله،چي نوري تسليم کړي بيا به دهغومره پيسو زکاة ورکړي يعني داچي تر هغه مهاله زکاة باندي لازم نه دئ څو ، چي پيسې يې لاسته راوړي نه وي،که دغه پيسې وځنډېدې تر څو کالو پوري وروسته بيا ورته تسليم سوې دټولوکلونو زکاة ورباندي لازم دئ.
————————————————————————————
(۱)واعلم ان الديون عند الامام ثلاثه : قوي ومتوسط وضعيف فتجب زكوتها اذا تم نصابا وحال الحول ، لكن لافورا بل (عند قبض اربعين درهما من الدين )القوي كقرض (وبدل مال تجارة ) فكلماقبض اربعين درهما يلزمه درهم ، رد المحتار صــ ۳۰۵ ج ۲ .
(۲)وقوي وهومايجب بدلا عن سلع التجارة اذا قبض اربعين زكى لا مضى كذا في الزاهدي الفتاوي الهنديه صــ ۱۷۵ ج ۱ .
(۳)والدين القوي : القرض بدل مال التجارة …. فمتى قبض صاحب الدين القوي خمس النصاب فاكثر وجب عليه اخراج الزكاة عما مضى من السنين ، الفقه الحنفي صــ ۳۳۵ ج ۱ .
(۴)فالدين هوبدل القرض ومال التجارة كثمن العروض التجارية اذا كان على مقربه ولو مفلسا اوعلى جاحد عليه بينة تجب فيه الزكاة اذا قبضه لما مضى من الاعوام كلما قبض اربعين درهما ففيه درهم واحد الفقه الاسلامي صــ ۷۶۸ ج ۲ .
(۵)كذا في مجمع الانهر صـــ ۱۹۵ ج ۱
(۶)كذا في بدائع صنائع صــ۹۰ ج ۲ ،
(۷)كذا في فتاوي ديوبند صــ ۸۱ ج ۶ .
—————————————
الجواب الصحٌح:العبدالافقر مولوي عبدالهادي حماد
مدرسة العلوم الاسلامية الحمادية\ کندهار ۰۹\۱۱\ ١٣٩٢هــ ش